De Peel

De Peel is een uniek veengebied met vennen, moerassen, vaarten en bossen. Oorspronkelijk 30.000 ha. groot van Grave tot Weert. Van vroeger uit bekend om zijn turfwinning zoals die wordt beschreven in de boeken van o.a. Toon Kortooms. Het gebied bij uitstek geschikt voor fietsers en wandelaars. In dit afwisselende landschap met zijn dikwijls ondoordringbare veenmoerassen, plassen, open heideterreinen, vlaktes, bosjes en zandruggen groeien talloze bijzondere planten. Het is bovendien één van de rijkste vogelgebieden van West-Europa.

Ontstaan

15.000 Jaar geleden: de wind heeft vrij spel in de Peel en zorgt voor verstuiving van de bovenlaag. Daardoor ontstaan slenken en ruggen (geulen en verhogingen) in het landschap, waardoor er praktisch geen afwatering is. Op de verhogingen groeit bebossing; in de laagtes vormen zich meren en plassen, waar het hoogveen zich zo’n 10.000 jaar geleden begint te vormen. Dit zogenaamde veenmosveen, opgebouwd uit het plantje sphagnum, wordt in de loop der duizenden jaren een meters dikke veenlaag die het Peelgebied overwoekert.
Dit onherbergzame gebied van ruim 30.000 ha hoogveen, moerassen, vennen, open heidevelden, bosjes en zandruggen vormt lange tijd een natuurlijke barrière tussen Limburg en Brabant, oorspronkelijk van Grave tot Weert over een breedte van max. 20 à 25 km.
Het Limburgse Meijel is één van de eerste gehuchten die we kennen in de geschiedenis van de Peel: vroeger een soort eilandje in de Peel, een toegankelijke zandbank in het moeras. Via Meijel kon je de Peel doorkruisen.

Turfwinning

Vanaf de middeleeuwen steken de bewoners turf om te gebruiken als brandstof. Turf is eeuwenlang dé brandstof in deze moerassige streek.
In 1853 beginnen de gebroeders Van der Griendt het gebied industrieel te ontginnen. De voormalige veenkoloniën Griendtsveen en Helenaveen worden gesticht. De gemeente Deurne gaat zelf ook de Peel exploiteren: het “goud van de Peel” maakt Deurne kortstondig tot een miljoenenparadijs. In de loop van de twintigste eeuw wordt de turfwinning stopgezet. De restanten van de veengebieden, ca. 4.500 ha., worden sindsdien als natuurreservaten beschermd: o.a. de Deurnese Peel, de Mariapeel, de Groote Peel.

Natuur

Het gebied heeft inmiddels allerlei begaanbare wegen om de Peel te verkennen: wandelen, fietsen, mountainbiken, te paard. Maar er zijn nog moerassen en het is nog steeds niet raadzaam in bepaalde delen het rechte pad te verlaten. In dit wonderlijke, wonderschone gebied vindt u nog grote delen praktisch ongerepte natuur en andere delen die men druk doende is in ere te herstellen of die bijv. herbebost zijn. De beschermde natuurreservaten van de resterende Peelgronden vormen een uniek natuurgebied. Er komen meer dan 125 vogelsoorten voor in de Peel. Voor trekvogels als de kraanvogel is het gebied belangrijk als rustplaats. Er leven ook veel zoogdieren: reeën, vossen, dassen, hazen en konijnen, otters en muskusratten. Maar ook de libel en de vlinder voelen zich er prima thuis.